نکاتی در مورد ماده 38 قانون بیمه تامین اجتماعی – اگر انجام یک کار به صورت پیمانکاری یا مقاطعه انجام پذیرد و این کار به اشخاص حقیقی یا حقوقی واگذار شود برابر ماده 38 قانون تامین اجتماعی و بخشنامه های مرتبط با آن تعهداتی متوجه کارفرما خواهد بود. در قانون این تعهدات ذکر شده اند. در این مقاله کوتاه ابتدا به متن ماده 38 و تبصره آن اشاره نموده و وظایف کارفرما را فهرست وار تشریح خواهیم نمود.
ماده ۳۸ قانون بیمه تامین اجتماعی
مواردى که انجام کار به طور مقاطعه به اشخاص حقیقى یا حقوقى واگذار می‌شود کارفرما باید در قراردادى که منعقد مى کند مقاطعه کار را متقاعد نماید که کارکنان خود و همچنین کارکنان مقاطعه کاران فرعى را نزد سازمان بیمه نماید. و کل حق بیمه را به ترتیب مقرر در ماده ۲۸ این قانون بپردازد. پرداخت پنج درصد بهاى کل کار مقاطعه کار از طرف کارفرما موکول به ارایه مفاصا حساب ازطرف سازمان خواهد بود. در مورد مقاطعه کارانى که صورت مزد و حق بیمه کارکنان خود در موعد مقرر به سازمان تسلیم و پرداخت مى کنند. معادل حق بیمه پرداختی بنا به درخواست سازمان از مبلغ مذکور آزاد خواهد شد.
هرگاه کارفرما آخرین قسط مقاطعه کار را بدون مطالبه مفاصا حساب سازمان بپردازد مسئول پرداخت حق بیمه مقرر و خسارات مربوط خواهد بود. و حق دارد وجوهی را که از این بابت به سازمان پرداخته است از مقاطعه کار مطالبه و وصول نماید. کلیه وزارتخانه‌ها و مؤسسات و شرکت‌هاى دولتى و همچنین شهردارى‌ها و اتاق اصناف و موسسات و غیردولتى و مؤسسات خیریه و عام المنفعه مشمول مقررات این ماده می‌باشند.
تبصره ماده 38 قانون بیمه :
کلیه کارفرمایان موضوع این ماده و ماده ۲۹ قانون تامین اجتماعی مکلفند: مطالبات سازمان تامین اجتماعبی از مقاطعه کاران و مهندسین مشاوری که حداقل یک سال از تاریخ خاتمه تعلیق و یا فسخ قرارداد آنان گذشته و در این فاصله جهت پرداخت حق بیمه کارکنان شاغل در اجرای قرارداد و ارائه مفاصا حساب سازمان تامین اجتماعی مراجعه ننموده اند را ضمن اعلام فهرست مشخصات مقاطعه کاران و مهندسین مشاور از محل پنج درصد کل کار و آخرین قسط نگهداری شده به این سازمان پرداخت نمایند.
میزان حق بیمه پس از قطعی شدن طبق قانون و بر اساس آراء هیات تجدید نظر موضوع ماده ۴۴ قانون تامین اجتماعی و ابلاغ مجدد به پیمانکاران جهت پرداخت بدهی حق بیمه ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ توسط سازمان تامین اجتماعی اعلام خواهد شد. نحوه اجرای تبصره به موجب آیین نامه ای خواهد بود که توسط سازمان تامین اجتماعی تهیه و به تصویب هیئت وزیران می رسد.
تعهدات کارفرما در ماده 38 تامین اجتماعی
اجبار پیمانکار به بیمه کارگران
اولین اقدام کارفرما بعد از انعقاد قرارداد مقاطعه یا پیمانکاری ، آن است که پیمانکار را موظف نماید اولاً کارگران خود را نزد سازمان تامین اجتماعی بیمه نماید. در ثانی لیست کارگران بیمه شده را به اداره بیمه ارسال دارد.
دریافت ردیف پیمان و فعال سازی کد پیمان
کارفرما باید یک نسخه از قرارداد خود با پیمانکار را به همراه نامه مکتوب به شعبه بیمه تامین اجتماعی محل اجرای پروژه ارسال نماید. و نسبت به دریافت ردیف پیمان و فعال سازی کد بیمه اقدام کند.
نظارت بر اقدامات پیمانکار
کارفرما در قبال برخی مسئولیت ها و اقداماتی که پیمانکار باید انجام دهد مسئولیت دارد. از جمله اینکه وی باید در مورد رعایت شرایط حفاظت ایمنی کار و بیمه مسئولیت مدنی و ارسال و پرداخت حق بیمه از سوی پیمانکار نظارت دقیق داشته باشد. و آنها را مرتباً به وی یادآوری کند. و یادآور شود این اقدامات به نحو احسن و به موقع به مورد اجرا گذارده شود.
اقدامات در مورد کسورات بیمه
کارفرما باید از هر پرداخت به پیمانکار در مواعد پرداخت، پنج درصد کسر نماید. وی باید آخرین قسط پیمانکار را نزد خود نگاه دارد . سپس با ارائه مفاصا حساب بیمه تامین اجتماعی از سوی پیمانکار که به معنای تسویه حساب کامل با بیمه تامین اجتماعی است. این قسط را به انضمام پنج درصد بهای کل کار، به پیمانکار بپردازد.
فعال سازی کد بیمه در موارد تمدید قرارداد
کد بیمه همزمان با اتمام قرارداد غیر فعال می شود. از این رو ممکن است در مواردی کارفرما قصد تمدید قرارداد را داشته باشد. در این موارد وی باید حداقل یک ماه قبل مراتب را به شعبه تامین اجتماعی اعلام نماید .
دریافت خلاصه عملکرد
با پایان یافتن قرارداد کار ، کارفرما موظف است در مهلت قانونی نسبت به دریافت خلاصه عملکرد از پیمانکار اقدام کند.
اقدام در موارد عدم تعهد پیمانکار
ممکن است پیمانکار وظایف خود را در قبال بیمه تامین اجتماعی به درستی انجام ندهد. بدین معنا که مفاصا حساب را تا یکسال بعد از خاتمه قرارداد ارائه ننماید. در این صورت گارفرما باید پنج درصد بهای کل پیمان را به انضمام قسط آخر به حساب سازمان بیمه واریز و سند آن را دریافت نماید.
ممکن است کارفرما بدون رعایت ماده 38 و اخذ مفاصا حساب، قسط آخر را به انضمام پنج درصد بهای پیمان به پیمانکار بپردازد. ولی پیمانکار تعهدات خود را در مورد بیمه انجام نداده باشد. یعنی مفاصا حساب را دریافت ننموده باشد. در این صورت کارفرما مسئول پرداخت آن به بیمه خواهد بود. ولی بعدها می تواند آن را از پیمانکار مطالبه نماید.
رویه عملی بیمه تامین اجتماعی در مورد عدم رعایت ماده 38
مفاد ماده 38 کارفرما را مسئول کل حق بیمه پیمان میداند. با این وجود از منظر حقوقی کارفرما فقط در قبال تعهدات خود که همانا نگهداری پنج درصد گل پیمان و قسط آخر می باشد مسئولیت دارد. با این وجود در موارد تخلف پیمانکار، سازمان بیمه، کل حق بیمه را از کارفرما مطالبه می کند. این امر به نظر خلاف قانون می رسد و قابل پیگیری است. از این رو برخی گارفرمایان برای پرهیز از وارد شدن خسارت به خود،از همان ابتدا به میزان تعهدات پیمانکار به بیمه یعنی 16.67 درصد از کل مبلغ پیمان را نزد خود نگاهداری می کنند.
توقیف و وصول طلب مربوط به پیمانکار
ممکن است سازمان تامین اجتماعی به منظور وصول طلب خود از پیمانکار اجراییه صادر کند. در این مورد مراتب توقیف و وصول طلب پیمانکار نزد کارفرما به وی ابلاغ می گردد. تا کارفرما حداکثر ظرف 25 روز آن را به حساب سازمان واریز نماید. در این صورت مسئولیت کارفرما محدود به سپرده است. اما در صورت عدم واریز مطالبات در موعد مقرر و در یک رویه عملی، سازمان کل مطالبات خویش( از پیمانکار ) را از کارفرما مطالبه می نماید.
وکیل متخصص دعاوی بیمه
برای پیگیری مطالبات خود نزد سازمان تامین اجتماعی به صورت هوشمندانه عمل کنید. در مواردی که با شعب مختلف بیمه اختلاف حساب دارید و یا قصد اعتراض به حق بیمه دارید. می توانید با وکیل بیمه تماس حاصل نمایید. وکلای ما در خدمات شما کارفرمایان محترم خواهند بود.