تراکنشهای بانکی معاف از مالیات
تراکنشهای بانکی معاف از مالیات از جمله موضوعات مهم برای آن دسته از افراد است که داد و ستد و یا نقل و انتقالات متعدد در حساب های بانکی خود دارند. سازمان امور مالیاتی در ابتدای سال 99 در بخشنامه شماره 16 / 99 / 200 مورخ 31 / 01 / 1399 به منظور ایجاد وحدت رویه در خصوص رسیدگی به تراکنش های بانکی مقررات تازه ای را در نظر گرفته است.
بر مبنای این بخشنامه، تراکنشهای بانکی معاف از مالیات به تفکیک هر موضوع خاص، مورد اشاره قرار گرفته است. در این بخشنامه، مؤدیان مالیاتی از پرداخت مالیات در مورد هر یک از موارد ذکر شده معاف گردیده اند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد نحوه محاسبه مالیات تراکنشهای بانکی توسط گروههای ویژه رسیدگی کننده می توانید مقاله مالیات تراکنش های بانکی را مطالعه نمایید.
ملاک و مبنای رسیدگی به تراکنشهای بانکی معاف از مالیات
در بخشنامه سازمان مالیاتی در خصوص فرایند رسیدگی به تراکنشهای بانکی معاف از مالیات مربوط به سال 1397 و قبل از آن، مهم ترین سند و مدرک را “اظهارات مکتوب مؤدیان” ذکر نموده است. مگر آنکه اسناد و مدارک مثبتی دال بر خلاف اظهارات مؤدی بدست بیاید.
در بخشنامه مورد نظر تاکید شده است چنانچه اسناد و مدارک مثبتی دال بر فعالیت‌های اقتصادی مؤدی که بر خلاف اظهارات وی باشد، بدست آید و این اسناد و مدارک ملاک مطالبه مالیات و جرائم متعلقه با رعایت مقررات قرار گیرد، با عنایت به مفاد ماده ۱۹۱ قانون مالیات‌های مستقیم جرائم مالیاتی آن قابل بخشش نیست.
کدام گروه از تراکنش ها از پرداخت مالیات معاف هستند؟
بر اساس بخشنامه مورد بحث، تراکنشهای بانکی معاف از مالیات در گروههای زیر قرار می گیرند:
الف – تراکنش های بانکی که اساساً ماهیت درآمدی برای صاحب حساب ندارند.
ب – تراکنش های بانکی که ماهیت درآمدی دارند لیکن با رعایت مقررات از پرداخت مالیات معاف یا مشمول مالیات مقطوع یا نرخ صفر و یا مالیات آن کسر در منبع بوده باشد. در راستای اجرای این بند صرف عدم همخوانی ریال به ریال مبالغ نمی تواند مبنای عدم پذیرش اظهارات مکتوب مودی درخصوص فعالیت های مذکور باشد.
پ – تراکنش های بانکی که ماهیت درآمدی دارند لیکن قبلاً در محاسبه مالیات منظور شده است.
ت – تراکنش های بانکی که در طبقات الف ، ب و پ فوق قرار نمی گیرند، حسب سایر بندهای بخشنامه رسیدگی گردد.
تراکنش های بانکی معاف از مالیات که جنبه درآمدی ندارند
۱_تراکنشهای بانکی مربوط به اعضای هیات مدیره و سهامداران اشخاص حقوقی با تایید شخص حقوقی مورد نظر
۲_دریافتی و پرداختی مرتبط به حق شارژ
۳_دریافتی و پرداختی به حساب بستگان (در صورتی که ماهیت درآمدی آن توسط اداره امور مالیاتی اثبات نشود)
۴_تسهیلات بانکی دریافتی
۵_انتقالی بین حسابهای شخص
۶_انتقال بین حسابهای شرکا در مشاغل مشارکتی
۷_تنخواه‌های واریزی به حساب اشخاص توسط کارفرما با تایید کارفرمای ذی ربط
۸_دریافت‌ها و پرداخت‌های سهامداران و اعضای هیات مدیره اشخاص حقوقی که طرف مقابل آن در دفاتر شخص حقوقی در حسابهای دریافتنی و پرداختنی (جاری شرکا) منظور شده است.
۹_قرض و ودیعه دریافتی و پرداختی
۱۰_وجوه دریافتی ناشی از جبران خسارت
۱۱_انتقالی بین حسابهای بانکی اشخاص در صورتی که مربوط به درآمد نباشد
۱۲_مبالغ دریافتی و پرداختی اشخاص به عنوان واسط باتوجه به فضای کسب و کار اشخاص حقیقی (در صورتی که ماهیت درآمدی آن توسط اداره امور مالیاتی اثبات نشود)
وضعیت تراکنشهای کمتر از ۱۵۰ میلیون ریال در حسابرسی مالیاتی
در خصوص موضوع تراکنشهای بانکی معاف از مالیات و در بند 10 این بخشنامه پیش بینی شده است که برخی تراکنشهای بانکی در سنوات قبل از سال ۱۳۹۵ ممکن است مستندسازی نشده باشد. از این رو بر این نکته تاکید شده است که به منظور تسهیل در فرایند گزارشگری مالیاتی این گونه مؤدیان، مادامی که اسناد و مدارک مثبتی دال بر کسب درآمد از بابت تراکنشهای کمتر از مبلغ یکصد و پنجاه میلیون ریال( به استثنای تراکنش های واریزی از طریق pos یا درگاه الکترونیکی پرداخت) در دسترس نباشد، این تراکنش ها در محاسبه درآمد مشمول مالیات و مالیات منظور نخواهد شد.
موارد عدم نیاز به حسابرسی تراکنش بانکی
در راستای شفاف سازی و سهولت در رسیدگی به تراکنشهای بانکی معاف از مالیات و در بند 13 این بخشنامه مقرر شده است در موارد زیر حسابرسی مجدد تراکنش ها و یا حساب های بانکی مذکور موضوعیت نخواهد داشت:
- تراکنش های بانکی ارسالی که در حسابرسی های قبلی در اختیار ادارات امور مالیاتی قرار گرفته باشد (اعم از اینکه شماره حساب های مربوطه در صورت مجلس های موضوع مواد 97 و 229 قانون مالیات های مستقیم درج شده یا در رسیدگی های قبلی اسناد و مدارک آن توسط مؤدی ارائه شده باشد).
- گردش حسابهای بانکی در دفاتر قانونی مؤدی ثبت شده باشد.
- ادارات امور مالیاتی در رسیدگی های قبلی از گردش حساب های مربوط اطلاع داشته باشند.
کشف معاملات و عملیات مشکوک
سازمان امور مالیاتی در بند 16 از بخشنامه مربوط به تراکنش های بانکی معاف از مالیات، اعلام داشته است هرگاه اشخاص حقیقی هیچگونه اطلاعاتی اعم از مستند و یا دلایل و قرائن نسبت به حساب های بانکی در اختیار گروه رسیدگی قرار ندهند، گروه رسیدگی ضمن انجام اقدامات در قالب دستورالعمل کشف معاملات و عملیات مشکوک و شیوه گزارش دهی در سازمان امور مالیاتی می بایست حسب مقررات ماده 93 قانون مالیات های مستقیم در قالب اشتغال به مشاغل یا عناوین دیگر غیر از موارد مذکور در سایر فصل های این قانون نسبت به مطالبه مالیات متعلقه و جرایم مربوطه اقدام نماید.
رسیدگی به تراکنش هایی که وجوه آن متعلق به کسب و کار دیگری باشد
در بند 20 از بخشنامه مورد نظر در مورد آن دسته از تراکنش هایی که صاحب اصلی کالا فرد دیگری است و صرفاً از حساب بانکی صاحب آن استفاده شده است مقرر داشته در این موارد صرفاً حق العمل های دریافتی مشمول مالیات خواهد بود و نه مبالغ واریزی به حساب مورد نظر.
در این راستا اطلاعات مربوط به تراکنش های مذکور حسب دستور مدیرکل امور مالیاتی جهت رسیدگی به درآمد مشمول مالیات صاحب کالا ( آمر) در اختیار گروه رسیدگی ویژه یا در صورت عدم ارتباط با اداره کل دریافت کننده تراکنش ها، به اداره کل ذیربط ارسال و مراتب به دفتر مبارزه با فرار مالیاتی و پولشویی اعلام گردد.
در این بند از بخشنامه بر این نکته تاکید شده است که : “در بسیاری از کسب و کارها از جمله مشاوران املاک، نمایشگاه های اتومبیل و فعالیت های دلالی و حق العمل کاری امکان دارد بسیاری از واریزی های بانکی مربوط به طرفین معامله و فعالیت های کسب و کار مؤدی باشد که این مورد باید در حسابرسی مورد توجه قرار گیرد”.
وکیل مالیاتی وکیل متخصص در رسیدگی به تراکنش های بانکی
برای حرکت در چارچوب قانون و پیگیری از قرار گرفتن در مظان اتهام و عدم نیاز به فرار از مالیات همواره با وکیل متخصص مالیاتی مشورت نمایید. همیشه منطبق بر دستورالعمل ها و بخشنامه های صادره رفتار نمایید. اگر اطلاعات درستی از قوانین و بخشنامه ها ندارید توان خود را در مشاوره با وکیل مالیاتی افزایش دهید. وکیل کسب و کار بهترین مشاور شما در امور مالیاتی است. وکلای مالیاتی ما بهترین هستند.