قرارداد کاری – اطلاع دقیق از نگارش قرارداد و اصول کلی آن برای همه کارفرمایان امری الزامی است. مطابق ماده 10 قانون کار ، در قرارداد کاری ضمن درج مشخصات دقیق طرفین، حتماً باید موارد زیر درج گردد :
- نوع کار یا حرفه یا وظیفه ای که کارگر باید انجام دهد.
- حقوق و مزد مبنا و لواحق آن
- ساعت کار
- تعطیلات و مرخصی ها
- محل انجام کار
- تاریخ انعقاد قرارداد
- مدت قرارداد (اگر کار برای مدت معین باشد)
- سایر موارد حسب ضرورت
قرارداد کار موقت و دائم
قرارداد کار چنانچه دارای تاریخ خاتمه کار مشخص نباشد به منزله دائمی بودن آن است. در قرارداد معین برابر بند “و” از ماده 10 قانون کار، لازم است تاریخ خاتمه کار مشخص گردد. قرارداد کار موقت نیز قراردادی است که در آن تاریخ شروع و تاریخ خاتمه کار مشخص باشد. به عنوان مثال قرارداد یکساله میان کارفرما و کارگر برای انجام کار مشخص.
نوع کار یا حرفه
در قرارداد کاری اولین موضوعی که بعد از ذکر مشخصات طرفین باید مورد اشاره قرار گیرد، نوع کار است. در قرارداد کاری باید مشخص شود که کارگر قرار است چه نوع کاری را انجام دهد. تا بر اساس آن پاسخگو هم باشد. نوع کار از این جهت مهم است که بر اساس نوع کار مبلغ مزد نیز مشخص می شود. به عنوان مثال کار شبانه با کار روزانه از نظر حقوق تفاوت دارد. از این رو مشخص نمودن دقیق نوع کار می تواند از حیث میزان دستمزدی که قرار است به کارگر پرداخت شود، ضروری است.
مزد مبنا در قرارداد کاری
پرداخت مزد یکی از مهم ترین وظایف کارفرما در قبال کاری است که کارگر آن را انجام می دهد. مزد کارگر نباید از حداقل مزد سالیانه کمتر باشد. لازم به ذکر است که شورای عالی کار همه ساله موظف است میزان حداقل مزد کارگران را برای نقاط مختلف کشور و یا صنایع مختلف و …. تعیین نماید. مطابق با قانون کار هیچ کارفرمایی حق ندارد به کارگر خود مبلغی کمتر از آنچه که به عنوان حداقل دستمزد تعیین می شود پرداخت نماید.
حقوق یا مزد دارای الحاقات حقوقی دیگر است که کارفرما در مورد آنها وظیفه قانونی برای پرداخت دارد. از جمله : حق مسکن، حق اولاد، اضافه کاری، فوق العاده، نوبت کاری ، حق ماموریت ، سنوات و….
این موارد نیز باید بطور دقیق در قرارداد کاری ذکر شود.
ساعات کار
برابر ماده 51 قانون کار، ساعات کار مدت زمانی است که کارگر نیرو و وقت خود را به منظور انجام کار در اختیار کارفرما قرار می دهد. از این رو لازم است در قرارداد کاری روشن شود کارگر باید تا چند ساعت برای انجام کار، وقت صرف نماید. همچنین در قرارداد کاری ساعت شروع و خاتمه کار نیز باید ذکر شود. دو قاعده در مورد ساعت کار وجود دارد. اول آنکه ساعت کار نباید بیشتر از 8 ساعت در یک شبانه روز باشد. دوم آنکه میزان ساعت کار در هفته نباید از 44 ساعت بیشتر باشد. در مشاغل سخت و زیان آور ساعت کار در هفته نباید از 36 ساعت تجاوز نماید.
با این وجود کارگر و کارفرما می توانند توافق نمایند این مدت کار هفتگی را بگونه ای تنظیم نمایند که در برخی روزها کمتر از ساعت کاری قانونی و در برخی روزها بیشتر از آن کار کنند. مشروط بر اینکه میزان کار ، از ساعات کار هفتگی مقرر در قانون، بالاتر نباشد.
انواع کار از نظر زمان انجام
برابر قانون کار ، پنج نوع کار از نظر زمان و مدت انجام وجود دارد:
- کار روز
- کار شب
- کار مختلط
- کار متناوب
- کار نوبتی
ساعات انجام کار در انواع کار
کارفرما باید بداند ساعت کار چگونه محاسبه می شود و اصولاً در قبال ساعت کار کارگر و فوق العاده و اضافه کار کارگر چه وظایفی بر عهده دارد.
باید دانست کار روز از ساعت 6 صبح تا ساعت 10 شب می باشد. کار شب از ساعت 10 شب تا ساعت 6 صبح خواهد بود. کار مختلط نیز در بخشی از روز و بخش از شب انجام می گیرد.
ساعت کار شب دارای 35 درصد اضافه مزد می باشد که باید به میزانی که در شب انجام می شود به کارگر پرداخت شود.
کار متناوب به کاری گفته می شود که در فواصل مختلف در طول روز انجام می گیرد. مانند کار در نانوایی ها که چند ساعت صبح سپس چند ساعت ظهر و چند ساعت هم در عصر انجام می شود.
کار نوبتی به کاری گفته می شود که نوبت انجام آن در طول ماه در گردش است و ثابت نیست. یعنی ممکن است در طول ماه کارکر در نوبت های صبح، نوبت عصر و نوبت شب در محل انجام کار حاضر و به انجام کار بپردازد.
بر اساس ماده 56 قانون کار کسانی که به صورت نوبتی کار می کنند مشمول اضافه دریافت یا فوق العاده نوبت کاری خواهند بود. این فوق العاده های نوبت کاری عبارتند از:
- فوق العاده نوبت کاری در صبح مشمول 10 درصد اضافه مزد خواهد بود.
- فوق العاده صبح، عصر و شب مشمول 15 درصد اضافه مزد می باشد.
- نوبت کاری در صبح و شب یا عصر و شب مشمول 22.5 درصد اضافه مزد خواهد بود.
در کار نوبتی، محدودیت 8 ساعت کار در روز یا 44 ساعت کار در هفته وجود ندارد. اما در طول ماه، ساعت کار نباید از 176 ساعت بیشتر شود.
تعطیلی و مرخصی کار
بر اساس قانون کا روزهای تعطیلی رسمی کارگران عبارت است از:
- روزهای جمعه
- روزهای تعطیلی رسمی
- روز 11 اردیبهشت یا روز کارگر
قانون کار به کارفرما و کارگر اجازه داده است در مورد کارهای خاص در صورت توافق در روزهای تعطیلی نیز بر سر کار حاضر شوند. اما مزد کار در این روز مشمول 40 درصد اضافه پرداخت خواهد بود.
مرخصی کارگر در طول یکسال یک ماه خواهد بود. که در آن 4 روز جمعه وجود دارد. به عبارتی مرخصی سالیانه کارگر در حقیقت 26 روز می باشد.
محل انجام کار
در قرارداد کاری باید بطور دقیق روشن شود که محل انجام کار کجا خواهد بود. تا کارگر بتواند فاصله آن را تا محل سکونت خود مورد ارزیابی قرار دهد. حتی در صورتی که حین انجام کار محل انجام کار تغییر کند باز هم توافق دو جانبه باید حاصل شود تا در آینده اختلاف میان طرفین روز پیدا نکند.
تاریخ انعقاد قرارداد
تاریخ انعقاد قرارداد کاری از چند حیث مهم است. اول از حیث اثبات آغاز رابطه کاری میان طرفین ، دوم از حیث برخورداری از حق سنوات و سوم از نظر برخورداری از بیمه تامین اجتماعی.
از نظر وجود رابطه کارگری و کارفرمایی تاریخ انعقاد قرارداد می تواند در مراجع حل اختلاف مورد استناد قرار گیرد. بنابراین ذکر تاریخ قرارداد در اولین گام، اثبات کننده رابطه کار میان کارگر و کارفرما خواهد بود. همچنین بر اساس ماده 24 قانون کار در قراردادهای موقت و کار معین با استناد به تاریخ عقد قرارداد کارفرما در پایان دوره کار، موظف به پرداخت حق سنوات خواهد بود. از منظر بیمه تامین اجتماعی نیز کارفرما موظف است از تاریخ انعقاد قرارداد کاری، کارگر خود را نزد بیمه تامین اجتماعی بیمه نماید.
وکیل امور قرارداد
اگر در مورد نگارش انواع قرارداد کاری خود مشکل دارید می توانید انجام آن را به ما بسپارید. وکیل تنظیم قرارداد در کوتاهترین زمان قرارداد تخصصی شما را تنظیم نموده و در اختیارتان قرار خواهد داد.