بیمه کارگر و وظایف کارفرما – قانون تامین اجتماعی در ردیف قوانین پیشرو محسوب می گردد. زیرا نقش مهمی در تامین آینده افراد شاغل ایفا می نماید. سازمان تامین اجتماعی به عنوان اصلی ترین نهاد مجری قانون تامین اجتماعی وظایف خطیری در این راستا بر عهده دارد. در واقع این سازمان یک نهاد بیمه گر اجتماعی است که ماموریت اصلی آن پوشش کارگران مزد بگیر به صورت اجباری و صاحبان حرف و مشاغل آزاد به صورت اختیاری است.
تکیه گاه اصلی این سازمان بر پایه مشارکت سه جانبه کارفرمایان، بیمه شدگان و دولت شکل گرفته است. تعهدات سازمان تامین اجتماعی طبق قانون بیمه تامین اجتماعی در حال اجرا است. تعهدات مورد نظر مطابق با استانداردهای سازمان بین المللی کار و سازمان بین المللی تامین اجنماعی تنظیم شده است. و بالاترین حد استانداردها را در بر می گیرد.
در قانون تامین اجتماعی تکالیفی بر عهده کارفرمایان به عنوان مهم ترین رکن نظام روابط کار قرار داده شده است. اما ابتدا باید ببینیم بر اساس قانون تامین اجتماعی چه کسانی را می توان کارفرما دانست. یا به عبارتی برای اینکه فردی را کارفرما بدانیم چه مدارکی باید از او مطالبه نمود.
مدارک ملاک کارفرمایی شخص حقیقی
یکی از تکالیف بیمه ای ، تکلیف کارفرما در برابر بیمه و یا پرداخت حق بیمه کارگری است. در مورد بیمه کارگر و وظایف کارفرما اقدامات می باید از همان ابتدا به صورت قانونمند پیش برود. این اقدامات در حقیقت چند مرحله است. از جمله آنکه در مورد اشخاص حقیقی یا حقوقی ابتدا می باید مدارک احراز کارفرما بودن آنان احراز شود. در مورد شخص حقیقی مدارک زیر می باید مورد تایید قرار گیرد.
- پروانه کسب از اتحادیه های صنفی یا مجامع امور صنفی
- پروانه کسب یا مجوز فعالیت از بخشداری ها(در حوزه روستا)
- پروانه تاسیس یا بهره برداری از مراجع ذیصلاح قانونی (وزارت صنعت ، بهداشت ، جهاد کشاورزی)
- اسنناد مالکیت یا اسناد اجاره و یا صلح نامه کارگاه(اعم از رسمی یا عادی)
- احکام مراجع قضایی مبنی بر مالکیت یا اجاره کارگاه
- گزارش بازرسان کارگاهها
- اظهار نظر اداره کل وصول حق بیمه
مدارک ملاک کارفرمایی شخص حقوقی
در مورد کارفرمایانی که از طریق اداره ثبت شرکت ها و برابر موازین قانونی به ثبت رسیده اند، یا بر مبنای قوانین خاص مربوط به شهرداری ها ، هلال احمر و … به عنوان شخص حقوقی به ثبت رسیده اند، ملاک شناسائی آنان به عنوان کارفرما مدارک زیر می باشد:
- اساسنامه
- آگهی تاسیس
- پروانه بهره برداری
- تصویب نامه های قانونی خاص
مدارک لازم برای تشکیل پرونده شخصیت حقوقی در تامین اجتماعی
- تصویر اساسنامه شرکت
- آگهی تاسیس شرکت در روزنامه رسمی کشور
- تصویر سند مالکیت یا اجاره نامه محل شرکت
- تصویر موافقت نامه اصولی یا پروانه بهره برداری
- کپی مدارک شناسایی اعضاء هیات مدیره از قبیل کارت ملی و شناسنامه
- تکمیل و ارائه فرم نمونه امضاء صاحبان امضاء مجاز و نمونه مهر آنها
- شناسه ملی اشخاص حقوقی
مدارک لازم جهت تشکیل پرونده مطالباتی کارگاه ویژه شخص حقیقی
- تصویر سند مالکیت یا اجاره محل یا صلح نامه کارگاه
- پروانه تاسیس یا هر نوع مجوز فعالیت از مراجع ذیصلاح
- جواز کسب صنفی معتبر(دائم یا موقت)
- سایر مدارک شناسایی کارفرما از قبیل شناسنامه ، کارت ملی و …)
- احکام مراجع قضایی مبنی بر مالکیت یا اجاره کارگاه
- تکمیل و ارائه فرم نمونه امضاء و اثر انگشت کارفرما و کد ملی
وظایف کارفرما در هنگام استخدام کارگر
بر اساس ماده 90 قانون کار هر کارگری که در کار خاصی به کار گمارده می شود باید توانایی و استعداد جسمانی متناسب با آن کار را داشته باشد. از این رو کارفرما باید قبل از بکارگیری کارگر، وی را جهت انجام امور معاینات پزشکی به پزشک ذیصلاح ارجاع دهد . پس از تایید شرایط جسمانی و توانایی انجام کار، وی را در کار مورد نظر بکارگیری نماید.
اگر در زمان اشتغال به کار کارگر، معلوم شود وی توانایی انجام کار را نداشته و کارفرما در این رابطه مرتکب قصور شده است، بیمه تامین اجتماعی هزینه های درمان وی را می پردازد. ولی همه آنها را از کارفرما مطالبه خواهد نمود.
لازم به ذکر است که در سال های گذشته انجام معاینات پزشگی قبل از استخدام بر عهده تامین اجتماعی بود. اما در حال حاضر بر اساس ماده 92 قانون کار و ماده 90 تامین اجتماعی انجام این کار بر عهده کارفرما قرار داده شده است.
همه کارکنان مشمول بیمه خواهند بود. حتی اگر کارفرما فردی را به صورت کارمزدی به خدمت می گیرد(یعنی فرد مذکور دستمزد خود را برمبنای سود حاصل از فروش کالا دریافت می نماید)، باز هم کارفرما مکلف به بیمه نمودن وی خواهد بود.
به عبارت روشن تر، هر جا که رابطه کارفرما و کارگری میان دو طرف احراز شود کارفرما مکلف به پرداخت حق بیمه کارگر خواهد بود.
دریافت کد کارگاهی و کد بیمه شدگان
یکی از مهم ترین کارهای کارفرما در هنکام شروع به کار کارگر، این است که ظرف 7 روز از تاریخ تاسیس یا شروع فعالیت کارگاه، به منظور بیمه نمودن کارکنان خود به نزدیک ترین شعبه تامین اجتماعی واقع در محدوده عملکرد کارگاه مراجعه کند. و نامه شروع فعالیت کارگاه همراه با اسامی و مشخصات کامل کارکنان خود را پیوست مدارک کارگاه و کارفرمایی به واحد درآمد شعبه مربوط تحویل نماید.
با انجام این اقدامات فرم هایی در اختیار کارفرما قرار می گیرد که پس از تکمیل آن کد کارگاه 10 رقمی از طریق واحد وصول بیمه به کارگاه تعلق می گیرد. کارفرما مکلف است در هنگام مادام که در آن حوزه فعالیت می نماید این کد کارگاهی را در هنگام ارسال لیست به سازمان استفاده نماید.
ضمناً از طرف بیمه تامین اجتماعی کد 8 رقمی به هر یک از کارکنان بیمه شده تعلق می گیرد(البته برای کسانی که برای اولین بار بیمه می شوند و قبلا سابقه بیمه نداشته و کد دریافت نکرده اند).
تکمیل اظهارنامه بیمه ای
در مورد کارفرمایانی که دفاتر قانونی دارند مکلفند اظهارنامه بیمه ای را ظرف مدت 20 روز تکمیل نمایند. سپس آن را به همراه تصاویر روزنامه رسمی مربوط به آگهی تاسیس ، تغییرات و یا انحلال(در مورد شخص حقوقی) ، تصاویر جواز تاسیس، پروانه بهره برداری و مجوز فعالیت(در مورد شخص حقیقی) و همچنین مفاصا حساب اخذ شده و قراردادها به شعبه بیمه تحویل نمایند.
تکمیل فرم تعهدنامه
یکی از اقدامات کارفرما تکمیل فرم تعهدنامه در دو نسخه و ثبت آن در دبیرخانه شعبه بیمه است. همزمان با این اقدام کارفرما موظف است مدارک کارفرمایی خود را نیز ارسال نماید. اگر کارگاه دارای چند کارفرما باشد همه آنان باید فرم تعهدنامه را تکمیل نمایند. لازم به ذکر است هر کارفرما باید از طریق سامانه مربوطه بخشی از اقدامات را انجام دهد و همواره رمز اینترنتی خود را در اختیار داشته باشد.
بازرسی از کارگاه
بعد از تکمیل اطلاعات در مورد کارگاههای زیر 50 نفر از طریق بارسی تامین اجتماعی در اولین موعد مقرر از محل کارگاه بازدید به عمل می آید. تا تعداد کارگران و نوع فعالیت آنان مورد بازرسی قرار گیرد. در هنگام بازرسی ، کارفرما باید همکاری لازم را بنماید زیرا گزارش بازرس در حکم گزارش ضابطین قضایی است و هر بازرس از اختیار عمل قانونی زیاد برخوردار است.
ارسال ماهانه لیست بیمه
بعد از اقدامات فوق، کارفرما موظف است همه ماه لیست بیمه شدگان خود را به صورت اینترنتی و یا در قالب نرم افزار به شعبه بیمه مربوطه ارسال نماید. به عبارتی همانطور که تکلیف کارفرما برای دستمزد کارگر یک تکلیف قانونی است. در مورد حق بیمه نیز این تکلیف کاملا قانونی و الزامی است.
نحوه تنظیم صورت مزد و ارسال به بیمه
به منظور شناسایی بیمه شده توسط تامین اجتماعی ابتدا باید کارفرما شماره بیمه بیمه شدگانی که دارای سابقه قبلی هستند و شماره بیمه دارند را اخذ نماید. و افرادی که فاقد شماره بیمه می باشند را موظف نماید با در دست داشتن اصل شناسنامه و کارت ملی و تصویر آن به واحد نام نویسی تامین اجتماعی مراجعه نمایند. پس از اختصاص شماره بیمه به بیمه شده، از این پس در لیست های ارسالی ضروری است این شماره ها در لیست قید شوند. زیرا ملاک شناسایی بیمه شدگان شماره بیمه می باشد. یعنی در سراسر شعب سازمان هر فرد باید یک شماره بیمه واحد داشته باشد.
هر کارفرما موظف است صورت مزد و حقوق و فوق العاده شغل و مزایای کارکنان خود را در لیست ارسالی ثبت و به سازمان تحویل نماید. کارفرما در هر ماه باید لیست صورت مزد یا حقوق بیمه شدگان خود را حداکثر تا پایان ماه بعد به شعبه بیمه مربوط ارسال نماید.
مزایایی که بایستی از آن حق بیمه کسر شود
- حقوق و فوق العاده شغل
- اضافه کار
- حق شیفت
- مزد ایام تعطیل و مرخصی
- کار شب
- فوق العاده انجام کارهای سخت و نظایر آن
مزایایی که مشمول کسر حق بیمه نیستند
- بازخرید ایام مرخصی
- کمک عائله مندی یا حق اولاد و حق همسر
- کمک هزینه مسکن و خواروبار در ایام بیماری
- هزینه سفر و فوق العاده ماموریت
- پاداش افزایش تولید
- پاداش نهضت سوادآموزی
- عیدی آخر سال
- خسارت اخراج
- مزایای پایان کار یا حق سنوات
- حق الزحمه حضور در جلسات هیات مدیره
میزان پرداخت حق بیمه
کارفرما در هر ماه موظف است ابندا 7 درصد از وجوه و مزایای بیمه شده که مشمول کسر حق بیمه می باشد را کسر نماید . سپس 23 درصد سهم خود را به آن اضافه نماید. و آن را به بیمه ارسال نماید. در صورتی که کارفرما به هر دلیل از کسر نمودن حق بیمه از حقوق کارکنان خود خودداری نماید خود مسئول پرداخت آن خواهد بود. علاوه بر این کارفرمایی که مبلغی بیشتر از حق بیمه از حقوق کارکنان خود برداشت نماید علاوه بر لزوم استرداد آن ، در مواردی مشمول مجازات حبس خواهد بود.
وکیل دعاوی کارفرمایی
در صورتی که در کارگاه و یا موسسه و یا شرکت شما مشکلات مربوط به بیمه تامین اجتمعی وجود دارد و در مورد دعاوی خود نیازمند برخورداری از تخصص وکیل هستید وکیل دعاوی کارفرمایی آمدگی لاز م برای طرح هر نوع دعوا در این مورد را دارد. با ما تماس بگیرید.